Introductie: wat is groenlipmossel?

De groenlipmossel (Perna canaliculus) behoort tot de weekdieren, heeft een groene schaal en is afkomstig uit Nieuw-Zeeland. Het wordt daar door de lokale bevolking gegeten en er worden gezondheidsvoordelen aan toegeschreven (1). Daarnaast is groenlipmossel beschikbaar als voedingssupplement, zoals groenlipmosselolie-extract dat met name wordt ingezet bij gewrichts- en spierproblemen en darmaandoeningen. Groenlipmossel heeft een samenstelling van verschillende bioactieve stoffen (1). Zo bevat het circa 6% fosfolipiden, 26% triglyceriden, 8% sterolen en 54% vrije vetzuren. Groenlipmossel bestaat uit omega-3 vetzuren, zoals docosahexaeenzuur (DHA) en eicosapentaeenzuur (EPA). Daarnaast bevat het, in tegenstelling tot visolie, ook eicosatetraeenzuren (ETA) dat zeldzame omega-3 vetzuren zijn (2). Er zijn toenemende onderzoeken die aantonen dat groenlipmossel een sterk ontstekingsremmend effect heeft door de bijzondere combinatie van omega-3 vetzuren, de sterolen, het lipide-extract, de eiwitsamenstelling en de glycosaminoglycanen (3). Daarbij is gebleken dat de bijzondere vetzuursamensamenstelling van groenlipmossel zorgt voor een betere ontstekingsremmende werking dan visolie (4).

Wetenschappelijk onderzoek en oorsprong

Toenemende studies tonen de gunstige gezondheidseffecten aan van groenlipmossel waardoor suppletie met groenlipmosselextract vaker wordt ingezet, met name bij ontstekingen. Belangrijke onderzoeksresultaten zijn de volgende:

  • Onderzoek toont aan dat groenlipmossel een krachtige ontstekingsremmede werking heeft (5, 6, 7). Daarbij wordt een aanzienlijk deel van de krachtige werking toegeschreven aan de furaanvetzuren in groenlipmossel (8).
  • De unieke samenstelling van bioactieve stoffen dragen bij aan de immunomodulerende werking (1).
  • Groenlipmosselextract biedt natuurlijke bescherming tegen gastro-intestinale schade bij gebruik van niet-steroïde ontstekingsremmende middelen (NSAID’s) (9, 10).
  • Uit onderzoek blijkt dat suppletie met groenlipmosselextract een gunstig effect heeft bij reumatoïde artritis waarbij het bijdraagt aan verbetering van de gewrichtsfunctie, het verminderen van stijfheid en een afname van gewrichtspijn (11, 12).
  • Suppletie met groenlipmosselextract blijkt een gunstig effect te hebben bij milde artrose (13, 14, 15).
  • Onderzoek liet zien dat groenlipmossel een positieve werking heeft voor de darmflora (16).
  • Analyses lieten zien dat groenlipmossel kan bijdragen aan herstel bij sportblessures (17).
  • Het gebruik van groenlipmosselsuppletie kan een allergische immuunreactie bij astma helpen verminderen (18).

Bronnen van groenlipmossel
Voedingssupplementen met groenlipmossel bestaan uit gevriesdroogd mosselpoeder of lipide-extracten, zoals gestabiliseerde groenlipmosselolie (5).

De werking van groenlipmossel

Verschillende klinische studies hebben aangetoond dat groenlipmossel bioactieve stoffen bevat die een ontstekingsremmende werking hebben. Het blijkt met name gezonde gewrichten te helpen bevorderen.

Antioxidatieve en ontstekingsremmende werking
De ontstekingsremmende werking van groenlipmossel is te danken aan de verschillende omega-3 vetzuren (19). De samenstelling van vetzuren in groenlipmossel blijken de productie van ontstekingsbevorderende prostaglandinen te kunnen remmen (20). Bovendien kunnen de antioxidanten in de mossel bijdragen aan vermindering van oxidatieve stress die gepaard gaat met chronische gewrichtsontstekingen (21).

Maagbeschermende werking
Het is gebleken dat groenlipmosselextract kan helpen beschermen tegen gastro-intestinale schade als gevolg van niet-steroïde ontstekingsremmende middelen (NSAID’s) (10).

Probiotische werking 
Door de probiotische werking, draagt groenlipmossel bij aan een gezonde darmflora (16).

Gewichtsbeheersing
Groenlipmossel kan het metabolisme ondersteunen met gunstige effecten op het gewicht (22). Zo liet een studie zien dat groenlipmosselsuppletie een potentiële bijdrage zou kunnen leveren aan gewichtsverlies (23).

Neuroprotectieve werking
Hoewel meer onderzoek nodig is, lijkt groenlipmossel veelbelovend als ondersteuning voor de neurologische gezondheid. Hierbij is een aanzienlijke rol weggelegd voor de vetzuren in groenlipmossel die een antioxidatieve en ontstekingsremmende werking blijken te hebben voor het cognitief vermogen en daardoor mogelijk gunstig werken voor verbetering bij neurodegeneratieve aandoeningen (24).

Verschillen tussen verwante stoffen

Groenlipmossel, krillolie en visolie bevatten de omega-3 vetzuren DHA en EPA waardoor ze allen effectief blijken bij het verlagen van ontstekingsprocessen, zoals de cytokineproductie (25). Groenlipmossel blijkt krillolie en visolie echter te overtreffen bij de bescherming tegen ontstekingen waarbij groenlipmossel een groter ontstekingsremmend effect blijkt te hebben dan visolie of krillolie (26).

Groenlipmossel heeft een samenstelling van verschillende bioactieve stoffen die gezondheidsbevorderend werken. Visolie bevat met name triglyceriden, zoals EPA en DHA, maar niet de unieke omega-3 vetzuren eicosatetraeenzuren en sterolen die groenlipmossel wel heeft (8). Daarnaast bevat krillolie ook antioxidanten zoals astaxanthine, maar niet de specifieke lipiden die in groenlipmossel wel voorkomen; hiervan is gebleken dat ze aanzienlijk bijdragen aan de ontstekingsremmende werking van groenlipmossel. Bovendien blijkt groenlipmossel-suppletie effectief in aanzienlijk lagere doseringen dan visolie.

Veiligheid, dosering en interacties bij gebruik van groenlipmossel-suppletie

Groenlipmosselextract als supplement wordt met name ingezet bij artrose, artritis, astma en darmaandoeningen. Daarnaast wordt het gebruikt voor herstel bij sportblessures en herstel van kraakbeen na letsel. Bovendien wordt groenlipmossel toegepast bij huidaandoeningen. 

Veiligheid
Het gebruik van groenlipmosselextract is veilig gebleken (27). De kwaliteit is hierbij wel van belang; de beste optie is zuivere groenlipmossel geproduceerd in een schone omgeving en middels CO2-extractie. Daarnaast dient er sprake te zijn van een stabiliseringsproces zodat de werkzame stoffen niet verloren gaan (gestabiliseerd lipidenextract) Bovendien bestaat er een voorkeur voor een supplement dat op duurzame wijze is geproduceerd als ook zonder toevoeging van hulp- of vulstoffen. 

  • Bij gebruik tijdens zwangerschap en lactatieperiode is voorzichtigheid geboden vanwege het ontbreken van voldoende veiligheidsinformatie.
  • Bij overgevoeligheid voor schaal- en schelpdieren wordt het gebruik van groenlipmossel afgeraden. Uit een studie is gebleken dat groenlipmossel mogelijk een nieuw allergeen is. Specifieke testen zijn echter nog nodig om de allergische reacties te kunnen identificeren.
  • In zeldzame gevallen kunnen milde maagklachten of misselijkheid optreden als bijwerkingen. 

Aanbevolen dosering
Gebruikelijke doseringen variëren tussen 100 mg en 300 mg per dag, zoals tweemaal daags 100 mg dat tijdens de maaltijd wordt ingenomen. Voor kinderen is 100 mg per dag de aanbevolen dosering. Bij specifieke aandoeningen, zoals artrose, kunnen op advies hogere doseringen worden ingezet.

Interacties
Indien het gebruik van groenlipmossel wordt overwogen tijdens medicijngebruik, wordt uit voorzorg overleg met een arts aangeraden. 

Conclusie en toekomstige onderzoeken

De groenlipmossel (Perna canaliculus) is een weekdier afkomstig uit Nieuw-Zeeland. Traditioneel werd groenlipmossel gebruikt als voedsel en als medicijn. Deze mossel heeft een rijk gehalte aan bioactieve stoffen, zoals antioxidanten, glycosaminoglycanen (belangrijke bouwstenen van kraakbeen) en omega-3-vetzuren, zoals eicosatetraeenzuur (ETA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) (1, 2, 3). De combinatie van deze werkzame stoffen maakt groenlipmossel uniek ten opzichte van andere visproducten. Zo bevat visolie niet de ETA vetzuren van groenlipmossel (4,8). Te wijten aan de samenstelling van bioactieve stoffen, is aangetoond dat groenlipmossel ondersteunend werkt voor de gewrichten en een ontstekingsremmend effect heeft (5, 6, 7, 20, 21). Het is gebleken dat eicosatetraeenzuur (ETA) hierbij een aanzienlijke rol speelt.

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt de effectiviteit van groenlipmossel bij artrose, reumatoïde artritis en mogelijk ook bij inflammatoire darmziekten en astma (13, 14, 15, 16, 18). Daarnaast wordt groenlipmosselsuppletie vaker ingezet bij huidaandoeningen, zoals psoriasis. Door de bijzondere combinatie van bioactieve stoffen, de veiligheid en de brede werking, krijgt groenlipmossel steeds meer aandacht om het therapeutisch in te zetten bij met name ontstekingsgerelateerde aandoeningen. Groenlipmosselextract dient van hoogwaardige kwaliteit te zijn om de werkzame stoffen te kunnen behouden. Daarnaast kenmerkt een kwalitatief supplement zich door afkomst van een betrouwbare producent en duurzame productie in een schone omgeving. Het gebruik van groenlipmosselsuppletie is zeer veilig gebleken bij opvolging van de aanbevolen dagelijkse dosering en kan zowel door volwassenen als kinderen worden gebruikt (27).

Toekomstige onderzoeken
Er bestaat interesse voor aanvullende toekomstige studies gericht op:

  • De rol van groenlipmossel bij auto-immuunziekten
  • De impact op het microbioom en de darmgezondheid
  • De langetermijn-effecten bij chronische ontstekingsaandoeningen
  • De synergie tussen groenlipmossel en NSAID's.

Bronvermelding

  1. Perna canaliculus (Green-Lipped Mussel): Bioactive Components and Therapeutic Evaluation for Chronic Health Conditions - PubMed
  2. Fatty acid and sterol composition of frozen and freeze-dried New Zealand Green Lipped Mussel (Perna canaliculus) from three sites in New Zealand - PubMed
  3. Lipid, FA, and sterol composition of New Zealand green lipped mussel (Perna canaliculus) and Tasmanian blue mussel (Mytilus edulis) - PubMed
  4. Furan fatty acid as an anti-inflammatory component from the green-lipped mussel Perna canaliculus - PubMed
  5. Anti-inflammatory effects of a stabilized lipid extract of Perna canaliculus (Lyprinol) - PubMed
  6. Anti-inflammatory activity of glycogen extracted from Perna canaliculus (NZ green-lipped mussel) - PubMed
  7. Anti-inflammatory activity in fractionated extracts of the green-lipped mussel - PubMed
  8. Furan fatty acid as an anti-inflammatory component from the green-lipped mussel Perna canaliculus - PubMed
  9. Gastroprotective and anti-inflammatory properties of green lipped mussel (Perna canaliculus) preparation - PubMed
  10. Green-lipped mussel (Perna canaliculus) extract efficacy in knee osteoarthritis and improvement in gastrointestinal dysfunction: a pilot study - PubMed
  11. A green-lipped mussel prevents rheumatoid arthritis via regulation of inflammatory response and osteoclastogenesis - PubMed
  12. Perna canaliculus in the treatment of arthritis - PubMed
  13. Systematic review of the nutritional supplement Perna Canaliculus (green-lipped mussel) in the treatment of osteoarthritis - PubMed
  14. A green-lipped mussel reduces pain behavior and chondrocyte inflammation and attenuated experimental osteoarthritis progression - PubMed
  15. Green-lipped (greenshell™) mussel (Perna canaliculus) extract supplementation in treatment of osteoarthritis: a systematic review - PubMed
  16. Perna canaliculus and the Intestinal Microbiome - PMC
  17. The Efficacy of New Zealand Greenshell™ Mussel Powder Supplementation in Supporting Muscle Recovery Following Eccentric Exercise-Induced Muscle Damage in Healthy, Untrained Adult Males - PubMed
  18. Treatment of asthma with lipid extract of New Zealand green-lipped mussel: a randomised clinical trial - PubMed
  19. Role of omega-3 fatty acids and their metabolites in asthma and allergic diseases - PubMed
  20. In vivo evidence for prostaglandin inhibitory activity in New Zealand green-lipped mussel extract - PubMed
  21. Antioxidant Activity Derived from Marine Green-Lipped Mussel Perna canaliculus Extracts in Mice - PubMed
  22. A New Zealand green-lipped mussel oil-enriched high-fat diet exhibits beneficial effects on body weight and metabolism in mice - PubMed
  23. Effect of green-lipped mussel (Perna canaliculus) supplementation on faecal microbiota, body composition and iron status markers in overweight and obese postmenopausal women: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial - PubMed
  24. Testing the Neuroprotective Properties of PCSO-524® Using a Neuronal Cell Cycle Suppression Assay - PubMed
  25. Effects of different omega-3 sources, fish oil, krill oil, and green-lipped mussel against cytokine-mediated canine cartilage degradation - PubMed
  26. Perna canaliculus Lipid Complex PCSO-524™ Demonstrated Pain Relief for Osteoarthritis Patients Benchmarked against Fish Oil, a Randomized Trial, without Placebo Control - PMC
  27. A phase I study to determine the safety, tolerability and maximum tolerated dose of green-lipped mussel (Perna canaliculus) lipid extract, in patients with advanced prostate and breast cancer - PubMed