Microplastics zijn minuscule plastic deeltjes die kleiner zijn dan 5 millimeter. Deze bijna onzichtbare fragmenten ontstaan door de afbraak van grotere plastic voorwerpen of worden bewust toegevoegd aan verschillende producten. Het probleem met microplastic is dat deze deeltjes overal terechtkomen: in onze oceanen, in de lucht die we inademen, in ons voedsel en zelfs in onze dagelijkse verzorgingsproducten.

De aanwezigheid van microplastics in onze omgeving is de afgelopen jaren exponentieel toegenomen. Wetenschappers hebben deze deeltjes aangetroffen in de diepste oceaantroggen, op de hoogste bergtoppen en zelfs in de menselijke bloedbaan. Deze alomtegenwoordigheid maakt microplastics tot een van de meest urgente milieu- en gezondheidsproblemen van onze tijd.

Microplastics ontstaan op verschillende manieren. Primaire microplastics worden opzettelijk geproduceerd voor gebruik in cosmetica, tandpasta en andere persoonlijke verzorgingsproducten. Deze deeltjes fungeren vaak als scrubmiddel of verdikkingsmiddel. Secundaire microplastics daarentegen ontstaan door de natuurlijke afbraak van grotere plastic voorwerpen door weersomstandigheden, zonlicht en mechanische slijtage.

Synthetische kleding is een van de grootste bronnen van microplastics. Elke keer dat je polyester, nylon of andere synthetische stoffen wast, komen er duizenden microplastic vezels vrij die via het afvalwater in het milieu terechtkomen. Ook autobanden dragen bij aan het microplastic probleem door de slijtage die optreedt tijdens het rijden.

Een van de meest alarmerende ontdekkingen is de aanwezigheid van microplastics in tandpasta. Veel tandpasta merken hebben jarenlang microplastic deeltjes gebruikt als polijstmiddel om tanden te helpen schoonmaken en te bleken. Deze microplastics tandpasta bevat vaak polyethyleen of polypropeen deeltjes die bedoeld zijn om plak te verwijderen.

Het probleem ontstaat wanneer deze microplastics in tandpasta achterblijven in je mond na het poetsen. De deeltjes kunnen zich vastzetten in het tandvlees en tussen de tanden, waar ze ontstekingen kunnen veroorzaken. Tandartsen hebben gemeld dat ze bij sommige patiënten blauwe plastic deeltjes aantroffen die zich hadden vastgezet in het tandvlees, wat wijst op langdurige blootstelling aan microplastic tandpasta.

De impact van microplastics op de menselijke gezondheid wordt nog steeds onderzocht, maar de eerste bevindingen zijn verontrustend. Deze kleine deeltjes kunnen door hun geringe grootte de bloed-hersenbarrière passeren en zich ophopen in verschillende organen. Studies hebben aangetoond dat microplastics ontstekingsreacties kunnen veroorzaken en mogelijk het immuunsysteem kunnen verstoren.

Bijzonder zorgwekkend is dat microplastics fungeren als dragers voor andere schadelijke stoffen. Ze kunnen chemische vervuiling zoals pesticiden, zware metalen en hormoonverstoorders absorberen en deze vervolgens in het lichaam afgeven. Deze cocktail van toxische stoffen kan een breed scala aan gezondheidsproblemen veroorzaken, van hormonale verstoringen tot reproductieve problemen.

Gelukkig zijn er steeds meer microplastic vrije merken die inspelen op de groeiende bezorgdheid van consumenten. Deze bedrijven hebben bewust gekozen voor alternatieven die geen microplastics bevatten. In plaats van plastic deeltjes gebruiken ze natuurlijke scrubmiddelen zoals bamboe poeder, gedroogde zaden van planten of fijngemalen notenschalen.

De transitie naar microplastic vrije producten is niet alleen een marketingtruc, maar een noodzakelijke stap naar een gezondere toekomst. Veel van deze merken investeren aanzienlijk in onderzoek en ontwikkeling om effectieve alternatieven te vinden die dezelfde reinigingskracht bieden zonder de negatieve milieu-impact.

Het identificeren van microplastics tandpasta kan uitdagend zijn omdat fabrikanten niet altijd duidelijk aangeven welke ingrediënten plastic zijn. Zoek op het etiket naar termen zoals polyethyleen, polypropeen, polyethyleentereftalaat of polystyreen. Deze chemische namen duiden op de aanwezigheid van microplastics in het product.

Veel natuurlijke tandpasta merken hebben volledig afstand gedaan van microplastics en gebruiken in plaats daarvan ingrediënten zoals gehydrateerde silica, calciumcarbonaat of bamboe-extract als natuurlijke polijstmiddelen. Deze alternatieven zijn even effectief in het verwijderen van plaque en het polijsten van tanden, maar zonder de negatieve gezondheids- en milieueffecten.

De gevolgen van microplastics reiken veel verder dan alleen onze persoonlijke gezondheid. Mariene ecosystemen worden zwaar getroffen door de vervuiling met microplastics. Zeeleven neemt deze deeltjes op, waardoor ze via de voedselketen uiteindelijk weer op ons bord terechtkomen. Vissen, schaaldieren en zelfs zeezout bevatten tegenwoordig meetbare hoeveelheden microplastics.

De persistentie van plastic in het milieu betekent dat elke microplastic die vandaag wordt geproduceerd, mogelijk eeuwen in de natuur zal blijven. Dit maakt het des te belangrijker om nu actie te ondernemen en bewuste keuzes te maken over de producten die we gebruiken.

Het vermijden van microplastics vereist bewuste consumentenkeuzes. Begin met het controleren van je persoonlijke verzorgingsproducten, vooral tandpasta, scrubs en peelings. Kies voor merken die expliciet aangeven dat ze microplastic vrij zijn. Verminder ook het wassen van synthetische kleding en investeer in natuurlijke stoffen waar mogelijk.

Het lezen van productlabels wordt steeds belangrijker in onze moderne wereld. Door bewust te zijn van wat we kopen en gebruiken, kunnen we een positieve impact hebben op zowel onze eigen gezondheid als het milieu. Elke kleine keuze draagt bij aan een grotere beweging naar een wereld met minder plastic vervuiling.